Mỗi giai đoạn phát triển bé cần được hoạt động và nghỉ ngơi theo chế độ giờ giấc khác nhau. Trong đó, giấc ngủ đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh, những đối tượng cần được ngủ đủ 10 tiếng mỗi ngày.
Vậy làm thế nào để ba mẹ tạo được một môi trường thật tốt giúp bé ngủ ngon, ngủ đủ giấc? Trước tiên chúng ta cùng tìm hiểu vai trò của giấc ngủ đối với sự phát triển của trẻ nhỏ nhé.
Vai trò của giấc ngủ đối với giai đoạn phát triển đầu đời
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển trí tuệ của con người, đặc biệt là với trẻ nhỏ trong những năm đầu đời. Tuy nhiên, thời gian ngủ dài hay ngắn không phải là yếu tố duy nhất quyết định chất lượng giấc ngủ của con mà việc con ngủ có ngon giấc hay không mới ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển của trẻ.
Thời gian ngủ là thời gian trẻ phát triển chiều cao tốt. Bởi hormone tăng trưởng của trẻ thường được tiết ra nhiều nhất khi đạt giấc ngủ sâu từ 22h đến 24h. Nếu trẻ bị mất ngủ hoặc ngủ muộn sẽ hạn chế quá trình tiết các loại hormone này khiến trẻ chậm lớn, chậm phát triển chiều cao.
Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu khoa học cũng đã chỉ ra sự liên quan chặt chẽ giữa thiếu ngủ và các bệnh liên quan như béo phì, mất tập trung, mệt mỏi, dễ cáu gắt, bốc đồng, quá hiếu động… ở trẻ.
Bé ngủ đúng giờ đến khi tự thức giấc nghĩa là đã ngủ đủ giấc. Có những trẻ sơ sinh dễ dàng lăn ra ngủ và chỉ ngọ nguậy đôi chút vào ban đêm, nhưng không ít trẻ lại cứ thức chơi, hoặc hay giật mình, trằn trọc quấy khóc khiến cha mẹ căng thẳng dỗ dành suốt đêm. Vì vậy nhiều bậc làm cha mẹ gặp nhiều khó khăn trong việc cho bé ngủ mỗi tối.
Mẹo giúp bé ngủ ngon vào ban đêm
Từ sự cần thiết của giấc ngủ đối với cơ thể trẻ nhỏ, trong quá trình ngủ ba mẹ nên tạo điều kiện tốt nhất để con có những giấc ngủ chất lượng. Với những mẹo đơn giản sau đây:
Cho bé ngủ đủ vào ban ngày
Nhiều ba mẹ luôn lo lắng cho bé ngủ vào ban ngày sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ ban đêm của con, vì vậy thường hạn chế cho con ngủ ngày, có trường hợp cho con ngủ ít khiến con ngủ không đủ dẫn đến tình trạng mệt mỏi, quấy khóc vào ban đêm. Chỉ khi giấc ngày ngủ ngon, trẻ sẽ khoan khoái đi vào giấc ngủ đêm.
Tuy nhiên, sự thật là giấc ngủ ban ngày khá quan trọng, nó cũng quyết định phần lớn đến chất lượng giấc ngủ ban đêm. Hãy đảm bảo cho con được ngủ đủ vào ban ngày, đặc biệt là vào buổi sáng và xế trưa. Ba mẹ cũng nên lưu ý hạn chế ngủ lúc chiều muộn. Đây là cách giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon vào ban đêm đơn giản và cơ bản nhất.
Điều chỉnh thời gian cho con bú
Sẽ khó khăn trong việc cắt giảm các giấc bú vào ban đêm cho trẻ sơ sinh, tuy nhiên khi bé từ tuần thứ 6 bé có thể ngủ xuyên đêm nên bạn cũng nên tập thói quen cho trẻ. Với một thời gian biểu mới, thích hợp hơn thì cơ thể bé sẽ quen dần và thích nghi. Từ đó giấc ngủ của con được kéo dài, bé cũng sẽ ngủ ngon hơn.
Đối với những trẻ lớn hơn trên 6 tháng tuổi, cơ thể đã phát triển khỏe mạnh thì không cần thiết phải tiếp tục cho con bú đêm, trừ một vài trường hợp như trẻ bị đói và làm thức giấc. Ngoài ra, vào ban đêm mẹ không cần đánh thức trẻ dậy để cho bú cữ đêm vì sẽ làm gián đoạn giấc ngủ của con. Hãy để con ngủ đủ giấc giúp con đủ tỉnh táo để hoạt động và vui chơi tốt nhất.
Cho bé vận động và hít thở không khí trong lành
Cho bé vận động và hít thở không khí trong lành cũng là cách giúp bé dễ ngủ hơn. Trong một bầu không khí trong lành, bé được tận hưởng những điều tốt đẹp nhất, từ nguồn oxy dồi dào tốt cho sự phát triển trí não, đến việc hoàn thiện hệ hô hấp, tránh các bệnh liên quan như ho, hen suyễn,…
Cùng với đó hãy cho bé hoạt động lành mạnh, chơi đùa ở nơi thoáng khí bằng cách cho bé đi dạo, tắm nắng hoặc trải thảm chơi gần cửa sổ. Những việc làm đơn giản này cũng sẽ giúp bé dễ ngủ hơn vào ban đêm vô cùng hiệu quả.
Để bé tự ngủ
Nhiều mẹ luôn có thói quen ru bé ngủ trong vòng tay vì lo lắng con thiếu hơi ấm của mẹ sẽ không ngủ được. Tuy nhiên để bé tự ngủ cũng là mẹo sẽ giúp trẻ hơn vào ban đêm mà ít ai biết đến.
Nên cho trẻ đi vào giấc ngủ khi đang nằm trong nôi hoặc nằm một góc riêng. Khi bé có biểu hiện buồn ngủ, nên đặt trẻ vào nôi và dỗ cho bé ngủ. Trong trường hợp bé đang bú dở dang thì nên kết hợp trò chuyện, hát… để giữ bé tỉnh ngủ cho đến khi bé bú xong thì mới cho bé vào nôi ngủ. Hãy tập thói quen này để bé quen dần và có thể tự mình đi vào giấc ngủ mà không cần đến vòng tay của mẹ.
Không để bé khóc một mình
Con khóc giữa đêm luôn là nỗi bận tâm và lo lắng của các bà mẹ. Có nhiều trường hợp dẫn đến stress và tình trạng mất ngủ triền miên. Tuy nhiên, có những trường hợp khi bé thức giấc đêm nhưng vẫn nằm im hoặc khóc nhè gọi mẹ thì bạn có thể không bận tâm, và ngó lơ đi. Điều này sẽ giúp bé học cách tự trấn an mình và mẹ cũng bớt được nhiều công sức để chăm con.
Trong trường hợp bé khóc to, gào thét lâu thì cần dỗ dành, vì có thể có những nguyên nhân đặc biệt khiến trẻ cần được mẹ bên cạnh. Khi thấy tình trạng bé khóc đêm càng trở nên nghiêm trọng thì có thể đưa bé đến các chuyên gia để kiểm tra để có hướng giải quyết thích hợp.
Những gợi ý trên đây sẽ giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích khi chăm trẻ nhỏ.
